پتی نیوز –
مجید رضا حریری، رئیس اتاق مشترک ایران و چین در گفتوگو با پتی نیوز، نوسانات نرخ ارز را به بیماری مزمن اقتصاد تشبیه کرد و گفت: زمینههای غلط در اقتصاد وجود دارد که باعث دلار ریزه شدن آن میشود. وی بابیان اینکه نبض اقتصاد در ایران با فروش نفت زده میشود، تصریح کرد: فروش آزادانه نفت برای ما ثبات نسبی در نرخ ارز را به همراه میآورد؛ چراکه دولت ناچار است درآمدهای ارزی را به بازار عرضه و تبدیل به ریال کند تا مخارج ریالیاش تأمین شود.
تورم دورقمیاین فعال اقتصادی با اشاره به طبیعی شدن تورمهای دورقمی در ایران، افزود: کشوری را نمیتوان در دنیا پیدا کرد که در 2 تا 3 دهه متوالی تورم دورقمی را تجربه کند؛ شاید در یک کشور تورم 3 تا 5 سال حاکم شود اما بعد از مدتی آن را سامان میدهد اما در ایران تورم دورقمی به یک روال تبدیلشده است. حریری ادامه داد: تورم باعث عدم هماهنگی بین نرخ رشد اقتصادی و ارزش پول میشود؛ تورم باعث شده معضل نرخ ارز همواره پیش روی ما قرار گیرد و این بیماری زمینهای با یک ویروس جدید میتواند به شکل حادی نمود و بروز عینی پیدا کند، گاهی این ویروس تحریم و گاهی بیثباتی اجتماعی است.
علت افزایش نرخ ارزرئیس اتاق مشترک ایران و چین دولت را به عنوان بزرگترین عرضهکننده ارز در کشورمعرفی کرد و افزود: تزریق درآمدهای ارزی دولت به بازار کافی نیست همچنین بهراستی نیز منتقل نمیشود. نباید فراموش کرد که سرمایه «ترسو» است و زمانی که کشور به بیثباتی میرسد بازار میل به خرید ارز پیدا میکند ازاینرو این تنشها نخست در خیابان فردوسی و استانبول خود را نشان میدهد. در همه دولتها این رویه تکرار شد و دولتها اعلام میکنند که ارز نیمایی یا همان ارز حاصل از صادرات موجود است اما متقاضی برای خرید آن وجود ندارد. وی تأکید کرد: همچنین دارندگان پساندازهای خرد میخواهند پول خود را تبدیل به کالایی که ارزش آن کمتر افت میکند یعنی مسکن، خودرو، طلا و سکه کنند تا اینگونه ارزش پول خود حفظ شود. در شرایط بیثباتی اجتماعی میل به خروج سرمایه افزایش پیدا میکند و تقاضا اضافی به بازار تحمیل میشود؛ از سوی دیگر ما همواره در موسم ماههای آذر و دی افزایش نرخ ارز داریم چراکه همزمان با آغاز سال جدید میلادی میشود. همه این عوامل دست به دست هم میدهد که روزانه نرخ ارز در ایران بالا برود.
بانک مرکزی در شرایط آچمزاین فعال اقتصادی بابیان اینکه در سنوات گذشته بانک مرکزی برای کنترل نرخ ارز اقدام به ارزپاشی در بازار میکرد، گفت: در حال حاضر بانک مرکزی در شرایط آچمز است و توان ارزپاشی هم ندارد و با دنبال سیاست تعیین نرخ پایینتر از نرخ آزاد، نمیتواند این بازار را کنترل کند. اگر بانک مرکزی در شرایط عادی و بحرانهای حاد بخواهد وارد بازار شود باید با نرخ بالاتر اقدام به خرید ارز کند که بتواند ارزهای دست مردم را جمعآوری کند.
نیاز به یک سیاستگذار ارزی متبحربه گفته حریری؛ بحران ارز در شرایط فعلی حاصل یک معادله چند مجهولی است و یک شخص نمیتواند آن را مدیریت کند. برای عبور از این بحران نیاز به یک سیاستگذار ارزی مقتدر با اختیارات کامل هستیم که علم کافی در زمینه بازار پولی و مالی داشته باشد و بتواند در این شرایط بهترین تصمیم را بگیرد.
پیشبینی آینده بازاروی با اشاره به نبود اقتدار لازم در بانک مرکزی، خاطرنشان کرد: بازار ارز به جای میرسد که خودبهخود کنترل میشود چراکه امروز ارز کالا شده است و هر کالای در بازار به نقطهای میرسد که دیگر کشش قیمتی ندارد و خریداری برای آن وجود ندارد. رسیدن بازار ارز به این نقطه نمیتواند مدیریت بازار ارز اطلاق شود و مانند بارندگی و باد در زمان آلودگی هوا میماند که دولت برنامهای برای بهبود شرایط آب و هوا ندارند و تنها مترصد نزولات آسمانی است. من ارادهای برای سیاستگذاری قابلاجرا برای بازار ارز در دولت ندیدم و به نظر میرسد قیمت همچنان روبهجلو باشد و تا آنجا قیمتها جلو میرود که یکسری از متقاضیان به صورت طبیعی بنا به منطق یا احساس از این بازار خارج میشوند. رئیس اتاق مشترک ایران و چین با تأکید بر این موضوع که نوسان نرخ ارز قیمت نهادههای تولید را افزایش میدهد، افزود: قیمت مواد اولیه بالا میرود و حتی اگر قیمتها بالا نرود اطمینان از آینده از بین میرود ما با مقولهای مواجه هستیم که فروشندگان اطمینان ندارد که اگر کالای خود را بفروشند میتواند با همان نرخی که فروختند کالا را خریداری و آن را جایگزین کند؟
کشیده شدن ترمز خرید مصرفکنندگانوی با اشاره به کشیده شدن ترمز خرید مصرفکنندگان از افت توان اقتصادی، گفت: کاهش خرید به توزیع، سپس به تولید میرسد و تولید متوقف میشود و این ناامنی و بیثباتی فکری درنهایت باعث میشود به تولید لطمه وارد شود؛ در شرایط فعلی ما بهناچار به گرانی میرسیم که به ضرر مصرف است و گرانی به تجارت لطمه میزند و عامل تورم میشود.
دارندگان درآمد ثابت بازندههای اصلی تورمرئیس اتاق مشترک ایران و چین خاطرنشان کرد: دارندگان درآمد ثابت بازندههای اصلی این چرخه تورم محسوب میشوند و حتی شخصی که 50 میلیون درآمد داشته باشد کیفیت زندگیاش تقلیل پیدا میکند به عبارت دیگر مصرفکننده است که تاوان میدهد. حریری با ارائه تعریفی از معنای تورم، گفت: تمامی متصدیان اقتصاد از تورم لطمه میبیند. تورم نوعی دریافت ناعادلانه مالیات از اشخاصی است که درآمد ثابت دارند و کسبه خرد، دستمزدبگیران و طبقه متوسط در این میان آسیب میبیند. بازنده اصلی مردمی هستند که ثروتی ندارند اما شخصی که ملک و ثروت دارد ارزش ثروتش با تورم بالا میرود. افرادی که درآمد ثابت ماهیانه دارند در این میان آب میشوند و اجارهنشینها بیش از طیف دیگر آسیب میبیند چراکه باید اجاره یک خانهای که ارزش آن چند میلیارد شده را پرداخت کنند.
تحریموی در پایان بیان کرد: نمیتوان عامل بیرونی یعنی تحریمها را در ایجاد این شرایط انکار کرد؛ به خصوص از سال 2017 میلادی اثر آن شدیدتر شد چراکه تحریمها بر نحوه فروش نفت ما دست گذاشته این در حالی است که نفت نقطه قوت اقتصاد ما محسوب میشود. همچنین هزینههای که تجار برای تجارت خارجی در شرایط تحریم پرداخت میکنند از ثروت ملی ما کم میکند و دست بال سیاستگذار ارزی در سالهای اخیر تنگشده است.
∎