به گزارش خبرگزاری فارس از زنجان، صنایع‌دستی زنجان که یکی از استان‌های فعال کشور در این زمینه است بسیار متنوع است، یافته‌های باستان‌شناسی به دست آمده از این استان بر قدمت انواع صنایع‌دستی در این منطقه گواهی می‌دهد. گیوه یک کفش سنتی است و گیوه زنجان تلفیقی از هنر زنان و مردان این خطه به شمار می‌رود، گیوه نوعی پای‌پوش سنتی است که قدمتی دیرینه دارد و در گذشته در بسیاری از شهرهای مختلف ایران که آب‌و هوای خشک داشتند تولید شده است. ولی در حال حاضر این هنر صنعت فقط در چند شهر ایران به کمک علاقه‌مندان به حیات خویش ادامه می‌دهد که از جمله شهرها و استان‌هایی که گیوه‌بافی هنوز در آن‌ها رواج دارد زنجان، کرمانشاه، مرکزی، اصفهان و قزوین است. در گذشته، برای گیوه بافی معمولاً خود محلیان در اوقات فراغت خود دست به این کار می‌زدند و تلاش می‌کردند تا از وسایل و ابزاری استفاده کنند که در محل زندگی شان موجود است، هر چند امروزه این کار برای تولید انبوه به صورت کارگاهی انجام می‌شود، اما باز هم رگه‌هایی از شباهت را به شیوه سنتی دارد. بافت گیوه از سال‌ها قبل رواج داشته است گیوه‌بافان برای بافت گیوه از مواد زیر استفاده می‌کنند: پوست گاو، پیه، نری گاو و نخ تابیده، رنگ، پارچه نازک نخی، کتیرا، نخ تابیده (قرقره)، تخت چرمی و پلاستیکی برای گیوه‌های طرح جدید، میخ پوست دباغی شده، پاشنه‌های لاستیکی، کف لاستیکی، چسب، پوست، پارچه نخی، موی بز. در شهر زنجان نیز گیوه‌بافی و استفاده از گیوه از سال‌ها پیش متداول بوده و در مناطقی که گیوه‌بافی در آنجا رواج دارد بافت گیوه و طرح و نقوش بکار رفته در آن متفاوت است.در سال ۱۳۴۰. م که حمدالله مستوفی ازآنجا بازدید کرده می‌نویسد که پیشه گیوه‌بافی در اوج تکامل بوده است، زیباترین رویه گیوه در آباده، میان راه اصفهان و شیراز، بافته می‌شد. مثلاً در بافت گیوه زنجان با یک‌بار قلاب زدن و نخ رد کردن یک گره ایجاد می‌شود ولی در بافت گیوه کرمانشاه با سه بار قلاب زدن یک گره ایجاد می‌شود. شیوه بافت گیوه در زنجان به این شکل است که پایه (کَمه) گیوه به‌صورت جداگانه بافته شده، سپس رویه را از نوک آن روی کَمه می‌بافند و ادامه می‌دهند و بعد کناره‌های آن را نیز در دو طرف ادامه داده و در پشت پاشنه کناره‌ها را به هم وصل می‌کنند. نقوش رایج در گیوه‌بافی برگرفته از طرح‌های سنتی است ویژگی‌های یک گیوه خوب و مناسب این است که رویه بافته‌شده از نخ پنبه‌ای باشد، زیره و کفی، از چرم گاومیش بوده و اتصال رویه با کفی، به‌وسیله دوخت انجام گیرد. معمولاً کفی گیوه و دوز آن توسط مردان و قسمت رویه و بافت آن توسط زنان انجام می‌گیرد. معمولاً قسمت رویه گیوه زنجان از جنس پنبه و قسمت زیرین و کفه آن از جنس چرم است. رویه این کفش منافذ زیادی دارد و هوا داخل کفش جریان پیدا کرده و پا را خنک نگه می‌دارد، بو نمی‌گیرد و از بیماری‌های قارچی جلوگیری می‌کند. به همین دلیل مناسب‌ترین کفش برای مناطق گرمسیری است. طراحی و نقوش رایج در گیوه‌بافی برگرفته از طرح‌های سنتی فرش و گلیم بوده و طرح‌های مدرن، طرح تلفیقی، مدرن و سنتی است. برای تزئینات گیوه هم از نخ‌های گلدوزی، پولک، منجوق، مروارید و سکه استفاده می‌شود پای‌افزار گیوه، با توجه به آب‌وهوای معتدل ایران خنک، سبک و قابل شستشو طراحی شده است و به دلیل داشتن تمامی این ویژگی‌ها در میان روستاییان و کشاورزان، از گذشته تا امروز مورد استفاده قرار گرفته است. چند سالی است که پوشیدن این پاپوش سنتی نه تنها توسط خود محلیان و بومیان هر منطقه رواج پیدا کرده است، بلکه به عنوان یکی از مهمترین کالاهای سوغاتی که به خوبی سیمای فرهنگ محلی ایرانی را در خود منعکس می‌کند نیز رایج شده است. بسیاری از گردشگران و توریست‌ها و یا حتی ساکنان شهرها، وقتی برای گردش به مهمترین شهرهای ایران سفر می‌کنند از دنیای رنگارنگ این گیوه‌ها به شوق می‌آیند. مراحل ساخت و تولید گیوه در چهار مرحله چرم‌سازی، رویه بافی، تخت‌کشی و گیوه‌دوزی خلاصه می‌شود، گیوه بافی در شهر، سیمای مخصوص به خود گرفت تا برای زندگی شهری و نیمه شهری مناسب باشد و مردم بتوانند به صورت روزانه و مرتب با توجه به شرایط جغرافیایی از آن استفاده کنند. انتهای پیام/73005
شما می توانید این مطلب را ویرایش نمایید
این مطلب را برای صفحه اول پیشنهاد کنید